بازار کار و اینده شغلی رشته مهندسی شیمی

بازار کار و اینده شغلی رشته مهندسی شیمی

یک مهندس شیمی می تواند در صنایع مختلفی شامل صنایع شیمیایی، دارویی،  غذایی، نساجی، معدنی، نفت و گاز و پتروشیمی، انرژی و تقریبا در هر کارخانه تولیدی کار کند. همچنین با کسب تجربه بیشتر می تواند به رده های نظارتی و مدیریتی مانند ناظر تولید، مهندس طراح، مدیر بخش تحقیق و توسعه یا مدیر کارخانه دست یابد.

هر کارخانه تولیدی اعم از کوچک یا بزرگ نیاز به یک مهندس شیمی دارد. چرا که تقریبا در تمام فرآیندهای نوین از مواد شیمیایی استفاده می‌کنند و در حقیقت رشد شگرف صنعت در قرن گذشته تا حدود زیادی مدیون مهندسی شیمی بوده است. به همین دلیل در کشورهای صنعتی این رشته اهمیت ویژه‌ای دارد.

رشته مهندسی شیمی یکی از رشته‌های مهم و پرکاربرد می‌باشد. چرا که ما به عنوان یک کشور نفت‌خیز برای استخراج، پالایش ، انتقال نفت و همچنین برای تبدیل نفت به فرآورده‌های شیمیایی که دارای ارزش افزوده بسیار زیادی هستند، نیاز به تخصص مهندسین شیمی داریم.
فعالیت در دو بخش مهم صنعت تنها منحصر به مهندسین شیمی می‌شود. یعنی تنها یک مهندس شیمی می‌تواند در یکی از این دو بخش فعالیت داشته باشد که این دو بخش عبارتند از:

الف)

طراحی راکتورها ؛ به عبارت دیگر دستگاههایی که در آنها واکنش‌های شیمیایی اتفاق می‌افتد. مثل راکتورهای صنعت پتروشیمی که در آنها از ترکیب دو یا چند ماده ، ماده جدید به وجود می‌آید.

ب)

طراحی دستگاههایی که به جداسازی مواد می‌پردازند. برای مثال نفت خام، مخلوط پیچیده‌ای است که از ترکیب مواد بسیاری تشکیل شده است و به همین دلیل به صورت اولیه قابل استفاده نمی‌باشد. بلکه باید تجزیه شده و از آن نفت سفید، گازوئیل، بنزین، مازوت و … به دست بیاید. کار فوق توسط دستگاه تقطیر انجام می‌گیرد که طراحی آن بر عهده مهندسین شیمی است. البته فرآیند جداسازی منحصر به تقطیر نیست بلکه انواع و اقسام تحولات را داریم که در آن تحولات، جداسازی مواد انجام می‌گیرد مثل استخراج مایع از مایع ،‌دستگاه جذب سطحی ، لیچینگ و موارد متعدد دیگر.

به عبارت دیگر مهندس شیمی دستگاههایی را طراحی می‌کند که در آنها واکنش‌های شیمیایی و یا فرآیند جداسازی انجام می‌گیرد که البته محصول هر یک از دستگاههای فوق ارزش افزوده بسیار زیادی دارد.

صنایع شیمیایی نه تنها باعث افزایش سرمایه و بهبود وضعیت اقتصادی یک کشور می‌شود بلکه در ایجاد بازار کار نیز بسیار موثر است. برای مثال با ایجاد هر شغلی در صنعت پتروشیمی حدود بیست شغل در صنایع پایین‌دستی و وابسته به وجود می‌آید.

در این میان مهندسین شیمی به عنوان گردانندگان این صنایع نقش بسیار مهمی دارند. در واقع اگر در کشور ما سرمایه‌گذاری صنعتی زیاد شود، جامعه به شدت نیاز به مهندس شیمی دارد.چون علاوه بر صنایع نفت و گاز و پتروشیمی ، همه کارخانه‌ها از جمله کارخانه‌های سیمان، سرامیک، صنایع غذایی و حتی نیروگاهها به مهندس شیمی نیاز دارند.

در خصوص وضعیت و میزان استخدام مهندس شیمی در ایران آمار دقیقی در دسترس نیست. از آنجا که صنعت نفت و گاز و پتروشیمی مهم ترین و بزرگترین صنعت در کشور ما می باشد، تعداد زیادی از مهندسان شیمی در این صنعت استخدام می شوند.

البته رقابت برای کسب بهترین موقعیت های شغلی در صنایع برتر کشور بسیار زیاد می باشد. بدیهی است فارغ التحصیلان مهندسی شیمی که دانش، مهارت و تخصص خوبی  داشته باشند، به راحتی در بهترین محل کار و با بالاترین حقوق ها استخدام می شوند.